26.01.2021 Tarihli Resmi Gazetede Yayınlanan AYM Kararı İncelemesi
- -
- 21 Eki 2021
- 3 dakikada okunur
26.01.2021 tarihli resmi gazetede yayımlanan Ahmet ENDES ve Diğerleri Başvurusuna yönelik Anayasa Mahkemesi Kararının incelemesi gerçekleştirilecektir.
Başvurucular A. E., G. E., M. E., Z. E. konutta arama gerçekleştirildiği esnada kolluk görevlilerinin güç kullanımı neticesinde yaralanma meydana gelmesi ve bu olayla ilgili olarak yürütülen soruşturmanın etkili olmaması nedeniyle eziyet yasağının ihlal edildiği iddiası ile anayasa mahkemesine başvurmuşlardır.
Olay silsilesi şu şekilde gelişmiştir;
Başvurucuların yaşadığı ilçede görev yapan bir savcıya yönelik sosyal medya aracılığıyla ve/veya tehdit suçu işlendiğine yönelik yürütülen soruşturma kapsamında başvurucuların akrabaları Ö.E. nin evinde arama yapılmasına karar verilmiştir. 18/09/2017 tarihinde gece saat 02.00’de gerçekleştirilen arama esnasında evde bulunan dördüncü başvurucu Z. E.’nin oğlunun üçüncü başvurucu M.E’ye haber vermesi üzerine üçüncü başvurucu yanında eşi ve çocuğu olan diğer başvurucularla birlikte aramanın yapıldığı olay yerine gitmiştir.
Daha sonra başvurucuların anlatımına göre; başvurucular barikat kurulan evin yanına araba ile geldiklerinde kolluk görevlileri tarafından durdurulmuş, kimlikleri gösterilmesi istenmiş, başvurucu A. E.’nin yanında kimliğinin olmaması nedeniyle özel harekat polis müdürlüğünde görev yapan polisler başvuruculara yaklaşarak sinkaflı küfretmiş, ayrıca gerekmediği halde fiziksel güç uygulayarak başvurucuları yaralamıştır. İddiaya göre kolluk kuvvetlerince karakola götürülen birinci ve üçüncü başvurucu orada da fiziksel şiddete mağruz kalmıştır.
Olay günü kolluk kuvvetlerince düzenlenen tutanaklara göre ise; saat 02.00’de ev araması yapılan caddede kolluk görevlilerince güvenlik önlemi alınmış, başvurucuların içinde bulunduğu aracın arama yapılan bölgeye hızla yaklaşması üzerine durmasını sağlamak amacıyla önce uyarıda bulunulmuş, durmadığı fark edildiğinde havaya ateş edilerek aracın durması sağlanmıştır. Araçtan indirilen başvurucuların kimlik kontrolleri yapılırken başvurucular görevlilere sinkaflı küfretmiş, bu arada üçüncü başvurucu M. E.’nin polis memurlarından birini silahını almaya yeltenmesi ile birinci başvurucu A.E.’nin polis memurlarına vurması üzerine her iki başvurucuya da orantılı güç kullanılarak başvurucular etkisiz hale getirilmiş, kolluk görevlilerinin şikayetçi olması nedeniyle de haklarında yasal işlem yapılmak üzere kolluk merkezi ile hastaneye götürülmüştür.
Başvurucular A.E. ve M. E. hakkında 21/09/2017 tarihinde ve 20/11/2017 tarihinde iki farklı sağlık raporu tanzim edilmiş ve ikisinde de burun kırığı ile kemik kırıkları tespit edilmiştir. Bunun üzerine başvurucular soruşturma açılması amacıyla ilgili kolluk kuvvetlerini savcılığa şikayet etmiştir. Bu soruşturma başvurucuların görevi yaptırmamak için direnme suçunu işledikleri isnadıyla açılan soruşturma ile birlikte yürütülmüştür.
Başvurucuların yaralanmasına ilişkin yapılan soruşturma neticesinde; 13/02/2018 tarihinde kovuşturma yapılmamasına yönelik ek karar verilmiştir. Başvurucular savcılığın ek kararına itiraz etmiş, itirazları incelenmiş ve reddolunmuştur. Bunun üzerine başvurucular 23/05/2018 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.
Başvuruculara yönelik açılan soruşturma neticesinde dava açılmış ve davada yargılanan başvurucular hakkında beraat kararı verilmiştir. Başvurucular tarafından vekalet ücreti yönünden istinaf yoluna başvurulması nedeniyle henüz karar kesinleşmemiştir.
Buna müteakip Anayasa mahkemesi; başvurucuların eziyet görüp görmediğini ulusal ve uluslararası hukuk yönünden incelemesini gerçekleştirmiştir.
Kabul edilebilirlik yönünden; Anayasa’nın 17. Maddesinin üçüncü fıkrasında güvence altına alınan eziyet yasağının maddi ve usul boyutunun ihlal edildiğine karar vermiştir. 6216 sayılı Anayasa Mahkemesi’nin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 50. Maddesine ilişkin değerlendirmesi neticesinde; kötü muamele/eziyet yasağının usul boyutuna yönelik ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden soruşturma yapılmasında hukuki yarar bulunduğundan ötürü yeniden soruşturma kararı verilerek Anayasa Mahkemesi’nin ihlal sonucuna ulaştıran nedenleri gideren, ihlal kararında belirtilen ilkelere uygun yeni bir karar verilmesi gerektiğinden kararın bir örneğinin ilgili cumhuriyet başsavcılığına gönderilmesine oy birliği ilekarar vermiştir.
Yine, başvurucuların 100.000,00 TL Maddi, 100.000,00 TL manevi tazminat talepleri şu şekilde karara bağlanmıştır. Somut olayda ihlalin tespit edilmesinin başvurucuların uğradığı zararların giderilmesi bakımından yetersiz kalacağı açıktır. Dolayısıyla eski hale getirme kuralı çerçevesinde ihlalin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılabilmesi için eziyet/kötü muamele yasağının ihlali nedeniyle yalnızca ihlal tespitiyle giderilemeyecek olan manevi zararları karşılığında başvurucular A.E ve M.E. ‘ye ayrı ayrı net 65.000,00 TL, başvurucular G.E. ve Z.E.’ye ayrı ayrı 20.000,00 TL manevi tazminat ödenmesine, tazminata ilişkin diğer taleplerin reddine oy birliği ile karar vermiştir.
Comments